In ons hoofdstuk over ‘oude zooi’ zijn we toe aan de bouw van een aantal oude Figee kranen.
En we gaan verder met de giek, een stukje afbouw en wat details. Er is nog een hoop te doen, vooral veel kleine en tijdrovende dingen.
Zoals alle verbindingen in de giek. De schuine/diagonale verbindingen kosten een hoop geduld. Alle lijmverbindingen moet een tijdje ondersteunt worden en vragen wat droogtijd. Weliswaar geen uren maar wel minstens een kwartiertje. Probleem is alleen dat er heel veel balken en dus kwartiertjes zijn.
Maar in zo”n droog kwartiertje kan je weer verder met een ander deel van de kraan. Want in de contra giek en het machinehuis zit ook nog wat diagonale balkjes.
Een deel van de diagonalen heeft in het midden weer een verbinding met de hoofdliggers. De stukjes hout onder die balkjes zijn weer voor het verschil in diameter te compenseren.
Hier een totaal beeld. Een het blokje staal dient om alles een beetje aan te drukken en te verhinderen dat er wat verschuift door stoten tegen de tafel.
Ik kon het niet laten om de kraan in aanbouw eens naast een schip te zetten. Eens kijken hoe het staat en hoe het strakjes gaat worden.
Een apart geval was de bevestiging van een katrol wat halverwege de giek zit en wat in het echt voor de hoogte compensatie is.
Hoogtecompensatie? De haven kranen hebben iets waarbij de hoogte van de haak gelijk blijft ongeacht de veranderende positie van de giek. Dit gebeurt door de hijsdraad van de haak over de top van de giek naar de top van de contra giek te voeren en daarna over het katrol halverwege de giek waarna de hijsdraad weer over de contra giek heen richting lier in het machine huis gaat.
Dit is het katrol voor de top van de giek en contra giek. De katrol zelf is weer opgebouwd uit ronde schijfjes.
De achterzijde van de giek met de typische Figee contra gewichten. En steeds maar de diagonale balkjes die bijna overal tussen gelijmd moeten worden.
Een overzicht foto van de boven genoemde werkzaamheden.
Nu wordt de verstelling van de giek bij deze oude Figee kranen door een soort kruk mechanisme gedaan. Uit het machinehuis steken aan de beide zijden een tandwiel wat een groot tandwiel aandrijft en dit weer een stang naar de giek.
De foto boven toont de steunen aan de giek waar deze stang op aansluit. Deze 2 steunen (1 aan elke zijde) worden apart gemaakt en moeten absoluut vormvast zijn voor de montage aan de giek. Minstens 24 uur laten drogen.
Misschien wat slecht zichtbaar door het vele vakjeswerk maar de giek ligt nu op zijn rug met de steunen omhoog. Wasknijper en stukje hout om te voorkomen dat alles wegzakt.
Hier het grote tandwiel wat uit het machine huis steekt.
Het grote tandwiel is opgebouwd uit een plaat met uitgezaagde spaken en een ring.
En weer kon ik het niet laten, even de kraan in aanbouw naast de boot zetten. en kijken of alles past.
De uitbouw met deur en raam van het machine huis is inmiddels ook gemaakt en gemonteerd. Net zoals de volledig reeling rond het bordes.
Ook de grote deuren aan de achterzijde – om bij grote reparaties de onderdelen makkelijk in de kraan te kunnen brengen- zijn gemaakt , compleet met de regengoten.
Zoals inmiddels wel bekend bouwen we kranen e.d. meestal in kleine series. We bepalen eerst welke types en hoeveel we er nodig hebben voor we gaan bouwen.
achtereenvolgens van links naar rechts; 4x Figee 1962, daarna 1x Figee 1949 en tot slot 2x Figee 1951 (of 1949, de verschillen zijn minimaal)
En deze hebben allemaal al een plekje gevonden op onze spoorbanen.
Na het totale overzichtsplaatje weer eens verder aan de ladders naar het bordes.
En naar het machinisten huisje. Er zit heel wat lengte – zelfgemaakte- ladder in zo’n kraan.
Het grote tandwiel voor de giek verstelling is inmiddels ook geplaatst.
En om alles recht en strak te kunnen monteren moet je soms de vreemdste toeren uithalen……..
Dit is dus de reden dat de overlengte van de centrale as in het onderstel heel makkelijk is. Nu kan het onderstel gefixeerd worden in die positie die het gunstigst is voor de montage.
Nu komt er een redelijk vervelende bouwfase; ladders, reeling en bordessen. Bijkomend probleem is ook nog dat alles ook nog eens uit elkaar zal moeten kunnen voor onze schilder.
Er gaat in zo’n kraan ongeveer 80 cm zelf gemaakte ladder. En een groot gedeelte van deze ladders is nog voorzien van een veiligheidskooi ook. Kortom, veel eentonig werk wat wel nauwkeurig moet gebeuren.
De montage van deze ladders is een stuk leuker. Maar ook hier weer; geduld.
Ook de grote giek is voorzien van een ladder naar de top. En deze ladder is voorzien van een soort reeling. Hier worden de staanders van deze reeling gemonteerd aan die ladder.
Tot de volgende keer. Dan zijn we aan het laatste deel van dit modelbouw project.
Ik krijg bij het zien van de foto’s weer zin om wat te bouwen.Helaas ik heb mijn tijd gehad.Mijn
leeftijd is bijna 94.Met kinderen, heel serieus modellen gebouwd.Zo ook in 1973 een model
van een havenkraan van Figee die in Rotterdam gebruikt werd.Giek met contragiek.Machinisten
huis hoog, tegen onderkant bovenste etage.Machinekamer eerste etage vlak boven portaal.
De verhouding ben ik kwijt.Kunt u me opgeven welke lengte de giek had en hoeveel meters
hoog het portaal was? Dan weet ik weer in welke schaal we die kraan hebben gebouwd…..
Kunt u misschien een tip geven waar de “erfgelukkige” al die verzamelingen na mijn dood kan laten? Bij voorbaat hartelijk dank!
,